سوال:
آیا این شیطان است که باعث گناه می شود یا خود انسان نیز تمایل به گناه دارد؟ واگر اصلا شیطان نبود آیا انسان گناه نمی کرد؟
✍پاسخ:
شیطان عامل بیرونی دعوت به گناه است و در درون انسان نیز هوای نفس و تمایلات شهوانی قرار دارد. اگر عامل درونی نباشد، عامل بیرونی هیچ کاری نمی تواند بکند. این گناه خودمان است که راه را برای شیطان باز می کند و شیطان صرفا یک دعوت کننده است که با اصرار در گناه او را بر خود مسلط می کنیم.
وَ قالَ الشَّیْطانُ لَمَّا قُضِیَ الْأَمْرُ إِنَّ اللَّهَ وَعَدَکُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَ وَعَدْتُکُمْ فَأَخْلَفْتُکُمْ وَ ما کانَ لِیَ عَلَیْکُمْ مِنْ سُلْطانٍ إِلاَّ أَنْ دَعَوْتُکُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لی فَلا تَلُومُونی وَ لُومُوا أَنْفُسَکُمْ ما أَنَا بِمُصْرِخِکُمْ وَ ما أَنْتُمْ بِمُصْرِخِیَّ إِنِّی کَفَرْتُ بِما أَشْرَکْتُمُونِ مِنْ قَبْلُ إِنَّ الظَّالِمینَ لَهُمْ عَذابٌ أَلیمٌ (۲۲ ابراهیم)
و شیطان، هنگامى که کار تمام مى شود، مى گوید: «خداوند به شما وعده حق داد و من به شما وعده (باطل) دادم، و تخلّف کردم! من بر شما تسلّطى نداشتم، جز اینکه دعوتتان کردم و شما دعوت مرا پذیرفتید! بنا بر این، مرا سرزنش نکنید خود را سرزنش کنید! نه من فریادرس شما هستم، و نه شما فریادرس من! من نسبت به شرک شما درباره خود، که از قبل داشتید، (و اطاعت مرا همردیف اطاعت خدا قرار دادید) بیزار و کافرم!» مسلّماً ستمکاران عذاب دردناکى دارند.
