وحدت اسلامی

اتحاد و همبستگی

وحدت و اجتماع بر گرد محور دین و پیشوای دادگر در اسلام اهمّیت ویژه ای دارد، حتی نماز که عبادت است ترجیحاً یا لزوماً به جماعت گزارده می شود، چنان که نماز عید فطر و قربان ( در عصر غیبت) و نمازهای واجب یومیه ترجیحاً و نماز جمعه لزوماً به جماعت گزارده می شوند. قرآن می فرمایند: « به ریسمان الهی چنگ زنید و پراکنده نشوید.»^۱

رسول خدا (ص) فرمود: « شیطان، گرگ انسان است، چنانکه گرگ همواره گوسفندان وامانده و دور افتاده از گله را می درد، پس، از دسته بندی های ( سیاسی و فرقه ای) بپرهیزید و بر شما بادا به شرکت در جماعت و مجالس عمومی و حضور در مساجد.»^۲

و در جای دیگر فرمود: « وحدت سیاسی بر محور پیشوای عادل نعمتی است که هیچ کس ارزش آن را نمی اند.^۳ » بنابراین جدایی از گروه مؤمنان نه تنها عامل تقرّب نیست، بلکه عامل گرفتاری به دست شیطان است.

آثار وحدت و محبت

اصلاح میان مردم که در قرآن^۴ بر آن تاکید شده است و دوری از تفرقه آثار مثبت دنیوی و اخروی ، فردی و اجتماعی دارد که به چند نمونه اشاره می شود:

۱- خشم شیطان: امام صادق (ع) فرمود: «هرگاه دو مسلمان از یکدیگر جدا شوند ( قهر باشند) شیطان پیوسته شادمان است و چون آن دو آشتی کردند، زانوان شیطان به لرزه می افتند و بندهایش از هم جدا می شوند و فریاد برمی آورد: وای برمن از هلاکتی که بدان گرفتار شدم.»^۵

۲- برتر از نماز و روزه یکساله : رسول خدا (ص) فرمود: « اصلاح میان دو نفر از نمازها و روزه های مستحبی برتر است.»^۶

۳- سبقت به سوی بهشت: « اگر دو مسلمان سه روز با هم قهر باشند، هریک از آن دو که برای آشتی پیش قدم شود و با برادرش سخن بگوید در روز حسابرسی زودتر به بهشت می رود.»^۷

ممنوعیت تفرقه افکنی و فتنه و فساد

پرهیز از تفرقه، فتنه و فساد اجتماعی ازمسائل بسیار مهم در بعد اخلاق اجتماعی به شمار می آید و تحقق آن آثار مثبتی چون آرامش، وحدت، محبت و پیشرفت مادی و معنوی برای افراد جامعه دربردارد. از همین رو همواره مورد توجه و اهتمام رسول خدا (ص) و ائمه اطهار (ع) بوده است و آن بزرگواران پیوسته مردم را به این امر تشویق کرده اند. روزی پیامبر اکرم (ص) به اصحاب خود فرمود: آیا از چیزی به شما خبر دهم که از نماز و روزه و زکات برتر است؟ گفتند: آری، ای رسول خدا! فرمود: آن چیز اصلاح میان مردم است، زیرا تیره شدن روابط مردم این را ریشه کن می کند.»^۸

همچنین رسول خدا (ص) فرمود: « ای مردم بترسید و پیوندتان را با یکدیگر اصلاح کنید.»^۹

^{– پی نوشت ها:}

۱-  آل عمران/ ۱۰۳

^{۲- الجامع الصغیر، ج۱، ص۳۰۹}

^{۳- نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲، بند ۱۰۰و ۱۰۴}

^{۴- حجرات/۹-۱۰}

^{۵- الکافی، ج۲،ص ۳۴۶}

^{۶- ثواب العمال، ص۱۴۸}

^{۷- الکافی، ج۲، ص۳۴۵}

^{۸- تنبیه الخواطر و فرهه النواظر، ج۱، ص۳۹}

^{۹- عیون اخبار الرضا، ج۲، ص۴۶}