بنا بر روایات، سفیانی ۶ ماه قبل از ظهور، قیام میکند[۱] اما چون زمان ظهور برای ما مشخص نیست، نمیتوان دربارهی متولد شدن یا نشدن او سخن گفت.
نخستین چیزی که از عنوان رایج سفیانی به ذهن میرسد این است که، وی از نسل ابوسفیان است. عمر بن اذینه، از امام صادق(ع) نقل میکند که: امیرالمؤمنین علی(ع) فرمودند: «یَخْرُجُ اِبْنُ آکِلَهِ اَلْأَکْبَادِ مِنَ اَلْوَادِی اَلْیَابِسِ وَ هُوَ رَجُلٌ رَبْعَهٌ وَحْشُ اَلْوَجْهِ ضَخْمُ اَلْهَامَهِ بِوَجْهِهِ أَثَرُ جُدَرِیٍّ إِذَا رَأَیْتَهُ حَسِبْتَهُ أَعْوَرَ اِسْمُهُ عُثْمَانُ وَ أَبُوهُ عَنبسهُ وَ هُوَ مِنْ وُلْدِ أَبِی سُفْیَانَ… [۲]؛ پسر (هند) جگرخوار از درهی خشک خروج کند، او مردی چهارشانه، زشتصورت، کلّه گنده، آبلهرو است. چون او را ببینی، گمان کنی یکچشم است. نامش عثمان، نام پدرش عنبسه و از نسل ابوسفیان است».
محل تولدش در روایات نیامده است اما از شام خروج میکند[۳]. از جزئیات حرکت او نمیتوان به روشنی و با قطعیت سخن گفت، اما به صورت کلی میتوان گفت، پیش از قیام حضرت مهدی(عج)، مردی از نسل ابوسفیان، از منطقهی شام خروج میکند و با تظاهر به دینداری، گروه زیادی از مردم را فریب داده و بر بخش گستردهای از سرزمینهای اسلامی مانند سوریه، فلسطین، اردن و عراق تسلط مییابد. عیسیبناعین، از امام صادق(ع) روایت کرده که آن حضرت فرمودند: «السُّفیانِیُّ مِنَ المَحتُومِ، وَ خُرُوجُهُ فی رَجَب، مِن اَوَّلِ خُروُجِهِ اِلی آخِرِهِ خَمسَه عَشَرَ شَهراً: سِتَّه اَشهُرٍ یُقاتِلُ فیها. فَاِذا مَلَکَ الکُوَرَ الخَمسِ مَلَکَ تِسعَه اَشهُرٍ وَ لَم یَزِد عَلَیها یَوماً [۴]؛ سفیانی از علائم حتمی است و خروج او در ماه رجب خواهد بود و از آغاز خروجش تا پایان آن، جمعاً ۱۵ ماه است که در شش ماه آن جنگ و پیکار میکند و چون شهرهای پنجگانه (دمشق، حمص، فلسطین، اردن، حلب) را به تصرف در آورد، ۹ ماه فرمانروایی میکند و یک روز هم بر آن افزوده نمیگردد.
سفیانی مردی خونریز است و عدهی زیادی از شیعیان، به دست او کشته میشوند. زمانی که او از ظهور حضرت آگاه میشود، سپاهی عظیم برای مقابله با حضرت(عج) به مکه میفرستد[۵] و در هنگامی که لشکر او به منطقهی بیداء (منطقهای میان مکه و مدینه) میرسد، به امر خداوند، به صورتی معجزهآسا به زمین فرو میروند. از این واقعه، به «خسف بیداء» یاد شده است.
[۱] مجلسی، بحارالأنوار، ج۵۲، ص۲۳۹، ح۱۰۶ و ص۲۰۴، ح۳۲
[۲] کمالالدین و تمامالنعمه، ج۲، ب۵۷، ح۹، صص ۵۵۷-۵۵۶
[۳] مجلسی، بحارالأنوار، ج۵۱، ص۲۱۷، ح۶
[۴] غیبت نعمانی، ب۱۸، ح۱، ص۴۱۶
[۵] مجلسی، بحارالأنوار، ج۵۲، ص۱۴۰، ح۵۱
